Τί είναι η Εικαστική Ψυχοθεραπεία;
Η Εικαστική Ψυχοθεραπεία είναι μια μορφή ψυχοθεραπείας κατά την οποία η θεραπευτική σχέση ενισχύεται και εμπλουτίζεται με τη δημιουργική διεργασία. Η χρήση εικαστικών υλικών και τεχνικών όπως μαρκαδόροι, τέμπερες, πηλός, άμμος, φωτογραφία και κολάζ αποτελεί την πρωταρχική δίοδο επικοινωνίας ανάμεσα στον εξειδικευμένο επαγγελματία ψυχικής υγείας και τον θεραπευόμενο, οι οποίοι εργάζονται μαζί πάνω σε εξατομικευμένους στόχους.
Μέσα από τη ζωγραφική και τη δημιουργικότητα ένα παιδί έχει τη δυνατότητα να εκφράσει συνειδητά ή ασυνείδητα κομμάτια του εαυτού και της προσωπικότητάς του, τα οποία με άλλο τρόπο είναι δύσκολο να εκφραστούν και να μοιραστούν, παρέχοντας στον θεραπευτή ένα σημαντικό σημείο επαφής πάνω στο οποίο θα μπορέσει να αρχίσει να δομεί τη θεραπευτική σχέση και να παρεμβαίνει θετικά και εποικοδομητικά. Τα παιδιά ενθαρρύνονται να πειραματιστούν, να χρησιμοποιήσουν διάφορα υλικά, και το κυριότερο να κατανοήσουν ότι δεν υπάρχει τίποτα λάθος σε αυτό που δημιουργούν ούτε όσον αφορά το θέμα ούτε όσον αφορά τον τρόπο, και ότι το κάθε έργο αποτελεί προσωπική τους έκφραση, αποδεκτή από τον ενήλικα ή την υπόλοιπη ομάδα.
Ο θεραπευτής δεν βιάζεται να ερμηνεύσει τα έργα που δημιουργεί κάθε φορά το παιδί, παρά μπαίνει στη διαδικασία να το ρωτήσει για να πει το ίδιο τί ζωγράφισε, γιατί χρησιμοποίησε τα συγκεκριμένα χρώματα, ποια είναι η ιστορία πίσω από τη ζωγραφιά του καθώς και τί ένιωσε όταν τη δημιουργούσε. Με αυτό τον τρόπο το παιδί νιώθει αφενός την σημαντικότητά του και αφετέρου το έργο αποκαλύπτει πράγματα σχετικά με το ίδιο, τη διάθεση και την προσωπικότητά του.
Η Εικαστική Ψυχοθεραπεία απευθύνεται σε άτομα κάθε ηλικίας. Δεν χρειάζεται κάποιος να ζωγραφίζει καλά ή να έχει προχωρημένες καλλιτεχνικές δεξιότητες για να ξεκινήσει. Το μόνο που χρειάζεται είναι διάθεση για πειραματισμό με εικαστικά υλικά και τεχνικές! Όπως σε κάθε θεραπευτική προσέγγιση, το θεραπευτικό πλάνο, η διάρκεια και οι στόχοι είναι εξατομικευμένοι για τους οποίους ο επαγγελματίας ψυχικής υγείας και ο πελάτης συμφωνούν στην αρχή της θεραπευτικής σχέσης.
Τί μαθαίνουν τα παιδιά μέσα από την Εικαστική Ψυχοθεραπεία;;
Στα πλαίσια της Εικαστικής Ψυχοθεραπείας μπορεί να βοηθηθούν παιδιά με αυτισμό και άλλες αναπτυξιακές διαταραχές. Τα παιδιά μέσα από αυτή τη διαδικασία έχουν την ευκαιρία:
- Να αποκτήσουν προσωπικό έλεγχο και ελευθερία στην επιλογή των υλικών ή του τρόπου δημιουργικής εργασίας
- Να οριοθετηθούν με θετικό τρόπο και να πλαισιωθούν στο επίπεδο που θα βοηθήσει την ανάπτυξη και την εξέλιξή τους
- Να οργανωθούν εκ των έσω καθώς πρόκειται για μια θεραπευτική προσέγγιση που αποσκοπεί στη δημιουργία του κατάλληλου εσωτερικού χώρου
- Να βιώσουν αποδοχή και υποστήριξη μέσα από την ιδιαίτερη σχέση με τον θεραπευτή, γεγονός που προστίθεται θετικά στην ανάγκη τους να εκτιμήσουν και να αποδεχτούν τον εαυτό και τις ικανότητές τους
- Να αποκτήσουν ενεργητικό ρόλο
- Να συμβολίσουν τα συναισθήματα και τους προβληματισμούς τους με θετικό τρόπο
- Να εξασκηθούν στην έκφραση του συναισθήματος και στην οργάνωση της αφήγησής τους
- Να ελαχιστοποιήσουν το άγχος τους, καθώς μαθαίνουν να εκφράζονται χωρίς τον φόβο της κριτικής και της μη αποδοχής
- Να διευρύνουν τους ορίζοντές τους καθώς η έκφραση μέσω της τέχνης καθ’ εαυτό αποτελεί μια εξαιρετική διαδικασία εξερεύνησης
- Μέσα από την διαδικασία χρήσης διαφορετικών υλικών τα παιδιά μαθαίνουν βιωματικά ότι υπάρχουν πολλοί τρόποι που μπορούν να χρησιμοποιήσουν για να φτάσουν σε ένα αποτέλεσμα και ότι αυτοί οι τρόποι μπορεί να ξεφεύγουν από τα στερεότυπα