
Η εργοθεραπεία απευθύνεται σε παιδιά με:
- Κινητικές δυσκολίες-κινητική αδεξιότητα
- Γραφοκινητικές δυσκολίες
- ΔΕΠ-Υ (Διαταραχή Ελλειμματικής Προσοχής-Υπερκινητικότητα)
- Διάχυτες Αναπτυξιακές Διαταραχές (Αυτισμό)
- Αναπτυξιακή καθυστέρηση
- Νοητική υστέρηση
- Σύνδρομα
Ένας από τους βασικούς στόχους της παιδιατρικής εργοθεραπείας είναι η ανάπτυξη, η βελτίωση ή η επανάκτηση όλων των απαραίτητων δεξιοτήτων όπου υστερεί ένα παιδί, για την κατάλληλη εμπλοκή του σε δραστηριότητες αντίστοιχες της χρονολογικής του ηλικίας. Τέτοιες δεξιότητες είναι:
Κινητικός συντονισμός: Η ικανότητα ενός παιδιού να σχεδιάζει, να οργανώνει και να εκτελεί μια νέα κινητική δραστηριότητα, να έχει καλή ισορροπία και έλεγχο του σώματος, κατάλληλο μυϊκό τόνο και δύναμη, να συντονίζει επαρκώς τις δύο πλευρές του σώματος, να χειρίζεται εργαλεία με επιδεξιότητα και να συντονίζει μάτι-χέρι για να πετύχει κάποιο στόχο.
Γραφοκινητικές δεξιότητες: Η ικανότητα ενός παιδιού να χειρίζεται κατάλληλα τα εργαλεία της γραφής και της ζωγραφικής, να χρωματίζει εντός πλαισίου, να ζωγραφίζει κατάλληλα στοιχεία σύμφωνα με την ηλικία του, να αντιγράφει με ακρίβεια σχήματα, αριθμούς και γράμματα, να γράφει λέξεις και προτάσεις με ακρίβεια πάνω σε γραμμές τετραδίου με την κατάλληλη ταχύτητα και χωρίς να κουράζεται εύκολα.
Αισθητηριακές δεξιότητες: Η κατάλληλη απόκριση και αντίδραση του παιδιού σε απτικά, οπτικά, ακουστικά, γευστικά και σωματοαισθητικά ερεθίσματα.
Δεξιότητες οπτικής αντίληψης: Η ικανότητα του παιδιού να φτιάχνει κατασκευές και παζλ, να διακρίνει ομοιότητες και διαφορές και να μπορεί να εντοπίζει λεπτομέρειες και στοιχεία σε πολύπλοκες εικόνες.
Γνωστικές δεξιότητες: Η ικανότητα του παιδιού να διατηρεί το κατάλληλο επίπεδο διέγερσης, εστίασης προσοχής και συγκέντρωσης κατά τη διάρκεια μιας δραστηριότητας, να προσανατολίζεται κατάλληλα στον χώρο και τον χρόνο, η ενίσχυση της μνήμης του (οπτική, ακουστική, μνήμη γεγονότων, βραχυπρόθεσμη, μακροπρόθεσμη) καθώς και της ικανότητας επίλυσης προβλημάτων.
Ψυχοκοινωνικές δεξιότητες και δεξιότητες παιχνιδιού: Η κοινωνική ανταπόκριση και αλληλεπίδραση, η βλεμματική επαφή, η λήψη πρωτοβουλιών και η ακολουθία κανόνων.
Δεξιότητες καθημερινής ζωής: Η αυτοεξυπηρέτηση του παιδιού στον τομέα της ένδυσης, απόδυσης, σίτισης, χρήσης τουαλέτας και προσωπικής υγιεινής.

Τα τυπικά αναπτυξιακά στάδια που ακολουθεί συνήθως ένα παιδί μέχρι την πρώτη σχολική ηλικία είναι τα παρακάτω:
1 έως 1,5 ετών το παιδί κάθεται στο πάτωμα, στριφογυρίζει ή σέρνει τα πόδια του και χαίρεται να στέκεται και να περπατάει. Μιμείται καθημερινές λειτουργίες και ακολουθεί καθημερινές απλές εντολές. Αρχίζει να ταξινομεί σχήματα και αντικείμενα.
1,5 έως 2 ετών αρχίζει να μαζεύει τα παιχνίδια του. Τρώει φαγητά που μπορούν να μασηθούν. Βοηθάει στο ντύσιμο-γδύσιμο. Αναρωτιέται συνεχώς «γιατί» καθώς αναπτύσσει στοιχειώδη λογική σκέψη. Χαίρεται να πετάει αντικείμενα, να χοροπηδάει και τρέχει με φόρα για να αποφύγει εμπόδια.
3 ετών: Αδρή κινητικότητα: Σκαρφαλώνει και κατεβαίνει με σχετική ασφάλεια. Βαδίζει με αυτοπεποίθηση και ελεγχόμενο ρυθμό. Μπορεί να ελιχθεί μπρος-πίσω και πλάγια για να περάσει εμπόδια χωρίς να πέσει. Πηδάει από μικρά σκαλοπάτια. Πιάνει και κλωτσάει μεγάλη μπάλα και τρέχει και γυρίζει απότομα χωρίς να πέφτει. Λεπτή κινητικότητα: Χρησιμοποιεί κουτάλι και πιρούνι με μικρές απώλειες. Κουμπώνει μεγάλα κουμπιά. Προσπαθεί να βάλει τα παπούτσια του (συχνά σε λάθος πόδι). Συμμετέχει ενεργά στη διαδικασία ένδυσης-απόδυσης. Χτίζει πύργο με 6-8 τουβλάκια και γυρνάει τις σελίδες ενός βιβλίου μία-μία. Αρχίζει να επιλέγει το επικρατέστερο χέρι και να το προτάσσει αυθόρμητα. Σχεδιάζει ευθείες και κυκλικές γραμμές και ξεκινάει να κρατάει ψαλίδι και να ψαλιδίζει το χαρτί.
4 ετών: Αδρή κινητικότητα: Ανεβοκατεβαίνει σκάλες. Περπατάει σε ευθεία γραμμή και ισορροπεί στο ένα πόδι για περισσότερο από 3-5 δευτερόλεπτα. Κάνει τούμπες, πηδάει πάνω από χαμηλά εμπόδια και αποκτά περισσότερη επιδεξιότητα στο παιχνίδι με μπάλες, το σκαρφάλωμα και το τρέξιμο. Λεπτή κινητικότητα: Χρησιμοποιεί πιρούνι με επιδεξιότητα. Κουμπώνει μικρά κουμπιά. Βάζει τα παπούτσια του με μικρή βοήθεια και μπορεί να ντυθεί και να γδυθεί μόνο του με μικρές δυσκολίες στη διάκριση μπρος-πίσω και στο φερμουάρ. Ενώνει 4-12 κομμάτια παζλ. Περνάει μικρές χάντρες σε κορδόνι. Σχεδιάζει κύκλο, τετράγωνο, σταυρό και γραμμές, καθώς και ανθρώπινη φιγούρα με 2-4 μέρη σώματος. Ζωγραφίζει εντός πλαισίου κατανέμοντας ανομοιόμορφα το χρώμα και κόβει με ψαλίδι σε ευθεία γραμμή.
5 ετών: Αδρή κινητικότητα: Οδηγεί ποδήλατο με βοηθητικές ρόδες. Πετάει και κλωτσάει μπάλα σε στόχο ή πιάνει την μπάλα χρησιμοποιώντας τις παλάμες των χεριών. Ισορροπεί στο ένα πόδι για 10 δευτερόλεπτα. Χοροπηδάει στο ένα πόδι και περπατάει προς τα πίσω και στις μύτες των ποδιών. Λεπτή κινητικότητα: Ντύνεται και γδύνεται χωρίς επίβλεψη. Διπλώνει χαρτί στα 4. Τοποθετεί σωστά τα δάχτυλα στο ψαλίδι και κόβει επιδέξια τα βασικά σχήματα. Χρωματίζει εντός πλαισίου και σχεδιάζει ανθρώπινη φιγούρα με 6 ή περισσότερα στοιχεία, τρίγωνο και τετράγωνο και μπορεί να αντιγράψει κεφαλαία γράμματα και αριθμούς.
6 ετών: Αδρή κινητικότητα: Κάνει ποδήλατο χωρίς βοηθητικές ρόδες. Πηδάει συνεχόμενα μπρος-πίσω, δεξιά-αριστερά συντονισμένα, κάνει κουτσό χωρίς να χάνει το σημείο εκκίνησής του, περπατάει μύτη-φτέρνα και παίζει σχοινάκι. Λεπτή κινητικότητα: Δένει κορδόνια έπειτα από επίδειξη. Χειρίζεται μικρά αντικείμενα εντός της παλάμης. Γράφει με ακρίβεια πεζά-κεφαλαία γράμματα και αριθμούς και αντιγράφει λέξεις.
Πότε πρέπει να απευθυνθούμε σε εργοθεραπευτή;
● Όταν είναι υπερκινητικό
● Όταν υπάρχει εμφανής αναπτυξιακή καθυστέρηση
● Όταν δεν μπορεί να συγκεντρωθεί ή συγκεντρώνεται υπερβολικά
● Όταν δυσκολεύεται να περιμένει τη σειρά του
● Όταν μεταπηδά από μια δραστηριότητα σε άλλη
● Όταν χρειάζεται περισσότερη εξάσκηση από άλλα παιδιά για να μάθει καινούργια πράγματα
● Όταν κουράζεται εύκολα κατά τις σχολικές του εργασίες
● Όταν δυσκολεύεται να ακολουθήσει οδηγίες
● Όταν παίζει παιχνίδια για παιδιά μικρότερης ηλικίας
● Όταν δυσκολεύεται να τρέξει, να χοροπηδήσει, να κάνει κούνια
● Όταν είναι αδέξιο και χτυπάει διαρκώς
● Όταν είναι υπερευαίσθητο σε αγγίγματα, γεύσεις, θορύβους
● Όταν δεν του αρέσει το μπάνιο, να του κόβουν τα νύχια ή τα μαλλιά
● Όταν δεν πιάνει καλά το μολύβι, γράφει με υπερβολική πίεση ή το αντίθετο
● Όταν δεν μπορεί να κόψει με ψαλίδι ή κόβει άτσαλα
● Όταν δεν ζωγραφίζει σε πλαίσιο
● Όταν δεν μπορεί να κάνει παζλ
● Όταν δεν γνωρίζει χρώματα, σχήματα, μεγέθη και καθημερινά αντικείμενα
● Όταν δεν μπορεί να αντιγράψει όμοια σχήματα ή να διακρίνει διαφορές σχημάτων και μεγεθών
● Όταν δεν γνωρίζει τις ημέρες, εποχές και την διαδοχή τους
● Όταν δεν αναγνωρίζει το δεξί-αριστερό χέρι και δυσκολεύεται να προσαρμοστεί στον χώρο και στον χρόνο
● Όταν αντιστρέφει γράμματα και αριθμούς, δεν αφήνει διαστήματα μεταξύ γραμμάτων και λέξεων και ο γραφικός του χαρακτήρας είναι πολύ άσχημος
● Όταν αντιμετωπίζει δυσκολίες στην αυτοεξυπηρέτηση (ένδυση, σίτιση, τουαλέτα)